Lucas de Boer blogt

Afgelopen zaterdag heeft Adriaan Geuze mij per fiets door de deelgemeente geloodst. Zijn doel was mij in 3 uur te laten zien en begrijpen wat er in het verleden in Rotterdam 'mis' is gegaan en waar de sleutel is om de stedelijke structuur te repareren. Die sleutel is in Adiaan's visie het herstellen van het stedelijk weefsel: in de naoorlogse tijd is er veel gesleuteld aan de stad, soms met mooie maar vaak ook met (stedenbouwkundig) vrij dramatische gevolgen.

We beginnen onze fietstocht in Jericho waar Adriaan mij wijst op de idioterie dat de Jeruzalemstraat bij de IJsclub (tennisbanen) eindigt in een haag om vervolgens als Hermonstraat door te lopen tot aan de Plaslaan. De grond onder de Hermonlaan is ooit uitgegeven (ja, u leest het goed: die weg is dus verkocht en nu privé eigendom) en op d'gate' na is hier dus sprake van een gated community. In mijn ogen hoort publieke ruimte ook publiek bezit te zijn en is dit een vergissing. Die haag is dat zeker ook, want een natuurlijk doorlopende weg wordt hier plotsklaps afgesloten, waardoor je vanuit de Jeruzalemstraat de Kralingse Plas ook niet meer kunt zien. Vreemde zaak.

Dan komen we op de Oudedijk terecht en staan we op de plen waar aan de ene kant de Jericholaan begint en aan de andere kant het park Nieuwe Plantage ligt. Adriaan heeft het idee om die prachtige Jericholaan door te trekken tot aan de Gerdesiaweg. Ooit was hier de gasfabriek er ten westen daarvan lag ook een groenstrook vanaf de jericholaan naar het zuiden toen. Jammer dat je vanuit de Oudedijk het park helemaal niet kunt zien, nu er behalve de crèche ook een oliebollenkraam pal voor staat.

Dan de Gerdesiaweg. Als je die uitrijdt van west naar Oost valt op dat deze weg erg breed en qua verkeer opvallend rustig is 9zeker voor z'n breedte), en dat je voordat je bij het metrostation aankomt plotseling een scherpe bocht naar rechts moet maken en door een gebouw heen rijdt. Dat is allemaal niet zo logisch en het verbaasd me dan ook niet dat de Gerdesiaweg vroeger helemaal niet zo'n bocht maakte, maar gewoon rechtdoor richting de Lusthofstraat liep. De ruimte rond het metrostation is nogal raar en ook uit de analyse ten behoeve van de wijkvisie Kralingen-West bleek dat al.

Dan de Willem Ruyslaan, waar Adriaan mij attendeert op een typisch Rotterdams plrobleem: verspringende rooilijnen. In de naoorlogse bebouwing wordt heel vaak de rooilijn verlegd, zonder dat hier stedenbouwkundig goed over is nagedacht. dat leidt tot onduidelijk geprofileerde straten, zoals rond het ABN AMRO kantoor op de Gerdesiaweg, maar ook op bijvoorbeeld de Jonker Fransstraat is die grap uitgehaald. Daarnaast laat Adriaan zien dat nu het oude Havenzicht gesloopt is hier een mooie doorlopende lijn zonder bebouwing ligt, en dat het jammer zou zijn om op die plaats het nieuwe Havenzicht terug te bouwen. Hij suggereert om eventuele nieuwbouw dan ook aan de overkant neer te zetten in de nabijheid van de huidige tijdelijke huisvesting van Havenzicht (ter hoogte van de Speelmanstraat).

Vervolgens fietsen we richting Oud Crooswijk. Hier laat Adriaan mij het buurtje tussen de Isaac Hubertstraat en de Crooswijksesingel zien als typisch voorbeeld van een jaren '80 woonerfbuurt, zoals je die veel ziet op allerlei plekken in de deelgemeente. het buurtje is erg in zichzelf gekeerd, wat natuurlijk bedoeld is om sociale samenhang in de buurt te bevorderen èn autoverkeer te weren. Nadelen van zoiets zijn dat als er één of enkele overlastgevers in zo'n buurt wonen meteen de hele buurt een stigma krijgt, en dat de buurt nauwelijks meeprofiteert van omliggende ontwikkelingen en faciliteiten. Zo is dit buurtje dusdanig afgesloten van de Crooswijksesingel, dat dit prachtige stukje Crooswijk helemaal niet zichtbaar of bereikbaar is vanuit de buurt. Dit soort buurtjes tref je bijvoorbeeld ook aan tussen het Buizengat en de Oostmaaslaan in Struisenburg en rond de Veemarktstraat in Rubroek. Die laatste ligt overigens heel centraal t.o.v. het centrum (Goudsesingel, Hoogstraat) en vlakbij het Haringvliet, maar is zo in zichzelf gebouwd dat je dat helemaal niet ervaart.

We sluiten af met een kop Erwtensoep in de Oude Haven en praten verder over een deel van Kralingen waar we vandaag niet zijn geweest: de campus van de Erasmus Universiteit en de nabije omgeving daarvan. We bespreken de voors en tegens van studentenhuisvesting op de campus zelf en de mogelijkheden die Adriaan Geuze ziet voor de omliggende gebieden, zoals de Burg. Oudlaan, de Abraham van Rijckevorselweg en de Esch. Het doet me eraan denken dat het zinvol is op korte termijn eens goed te gaan kijken naar de plannen van de universiteit.

De conclusie van deze fietstocht is voor mij dat er iets tussen stedelijk niveau (Stadsvisie) en wijkvisies inzit wat nog het meest lijkt op een stedenbouwkundig kader. Ofwelt een gereedschakskist voor het herstel van het stedelijkweefsel tussen en in een aantal wijken en buurten. Dat kader is naar mijn idee niet goed scherp voor onze deelgemeente en ik besluit de komende dagen verder te praten over de wijze waarop dit scherper gemaakt kan worden. Ik deins wat terug voor nieuwe visies e.d., maar wellicht is zo'n kader wel een goeie opmaat naar het Integraal Structuurplan Buitenruimte waarmee dS+V aan de gang is of gaat. Wordt vervolgd.